ヨーロッパ州/オランダ国歌「ヴィルヘルムス」 のバックアップ(No.3)


Het Wilhelmus

ヴィルヘルムス

別名:Wilhelmus van Nassouwe(ヴィルヘルムス・ファン・ナッソウエ)}

歌詞全文

1
Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd
1
ヴィルヘルムス・ファン・ナッソウエ
我はオランダの由緒正しき血筋
祖国への忠誠を誓おう
我が死のその時まで
オラニエ公たる我は
何ものにも臆せず自由なり
スペインの王への忠誠を
如何なる時も誓っていた
+  2番から5番
In Godes vrees te leven
heb ik altijd betracht,
daarom ben ik verdreven,
om land, om luid gebracht.
Maar God zal mij regeren
als een goed instrument,
dat ik zal wederkeren
in mijnen regiment.
Lijdt u, mijn onderzaten
die oprecht zijt van aard,
God zal u niet verlaten,
al zijt gij nu bezwaard.
Die vroom begeert te leven,
bidt God nacht ende dag,
dat Hij mij kracht wil geven,
dat ik u helpen mag.
Lijf en goed al te samen
heb ik u niet verschoond,
mijn broeders hoog van namen
hebben 't u ook vertoond:
Graaf Adolf is gebleven
in Friesland in de slag,
zijn ziel in 't eeuwig leven
verwacht de jongste dag.
Edel en hooggeboren,
van keizerlijke stam,
een vorst des rijks verkoren,
als een vroom christenman,
voor Godes woord geprezen,
heb ik, vrij onversaagd,
als een held zonder vreze
mijn edel bloed gewaagd.
6
Mijn schild ende betrouwen
zijt Gij, o God mijn Heer,
op U zo wil ik bouwen,
Verlaat mij nimmermeer.
Dat ik doch vroom mag blijven,
uw dienaar t'aller stond,
de tirannie verdrijven
die mij mijn hart doorwondt.
6
我が盾にして拠り所たる汝
おお神よ、我が主よ
故に我は汝を頼る
永久に我を見捨て給うな
我が一層敬虔であり続けるため
いかなる時も汝の僕たり続けるため
我が心を貫くかの暴君を
駆逐せしめんがため
+  7番から15番
Van al die mij bezwaren
en mijn vervolgers zijn,
mijn God, wil doch bewaren
de trouwe dienaar dijn,
dat zij mij niet verrassen
in hunne boze moed,
hun handen niet en wassen
in mijn onschuldig bloed.
Als David moeste vluchten
voor Sauel den tiran,
zo heb ik moeten zuchten
als menig edelman.
Maar God heeft hem verheven,
verlost uit alder nood,
een koninkrijk gegeven
in Israël zeer groot.
Na 't zuur zal ik ontvangen
van God mijn Heer het zoet,
daarnaar zo doet verlangen
mijn vorstelijk gemoed:
dat is, dat ik mag sterven
met ere in dat veld,
een eeuwig rijk verwerven
als een getrouwe held.
Niets doet mij meer erbarmen
in mijne wederspoed
dan dat men ziet verarmen
des Konings landen goed.
Dat u de Spanjaards krenken,
o edel Neerland zoet,
als ik daaraan gedenke,
mijn edel hart dat bloedt.
Als een prins opgezeten
met mijner heireskracht,
van de tiran vermeten
heb ik de slag verwacht,
die, bij Maastricht begraven,
bevreesden mijn geweld;
mijn ruiters zag men draven
zeer moedig door dat veld.
Zo het de wil des Heren
op die tijd was geweest,
had ik geern willen keren
van u dit zwaar tempeest.
Maar de Heer van hierboven,
die alle ding regeert,
die men altijd moet loven,
Hij heeft het niet begeerd.
Zeer christlijk was gedreven
mijn prinselijk gemoed,
standvastig is gebleven
mijn hart in tegenspoed.
De Heer heb ik gebeden
uit mijnes harten grond,
dat Hij mijn zaak wil redden,
mijn onschuld maken kond.
Oorlof, mijn arme schapen
die zijt in grote nood,
uw herder zal niet slapen,
al zijt gij nu verstrooid.
Tot God wilt u begeven,
zijn heilzaam woord neemt aan,
als vrome christen leven,—
't zal hier haast zijn gedaan.
Voor God wil ik belijden
en zijne grote macht,
dat ik tot gene tijden
de Koning heb veracht,
dan dat ik God de Here,
de hoogste Majesteit,
heb moeten obediëren
in de gerechtigheid.

歌詞逐語訳

1.

WilhelmusvanNassouwe
ヴィルヘルムスファンナッソウエ
ヴィルヘルムス~のナッサウ
我はナッサウのヴィルヘルムス
 
benik,vanDuitsenbloed,
ベンイクファンドイツェンブルート
~である私は~のドイツの
ドイツの血を引く者である
 
denvaderlandgetrouwe
デンファーデルラントヘトロウエ
定冠詞祖国に忠実な
祖国に忠実な者として
 
blijfiktotindendood.
ブレイフイクトットインデンドート
留まる私は~まで~に定冠詞
死の間際まであり続けよう
 
EenPrinsevanOranje
エーンプリンセファンオラニェ
不定冠詞貴人~のオラニエ
我はオラニエ公にして
 
benik,vrijonverveerd,
ベンイクフレイオンヴェルヴェールト
~である私は自由恐れない
自由な、恐れを知らぬ者
 
denKoningvanHispanje
デンコーニングファンヒスパニェ
定冠詞~のスペイン
スペインの王に
 
hebikaltijdgeëerd.
ヘプイクアルテイトヘエールト
完了助動詞私はいつも敬う
常に敬意を払っていた
 
+  2番から5番
 

2.

InGodesvreesteleven
 
hebikaltijdbetracht,
 
daarombenikverdreven,
 
omland,omluidgebracht.
 
MaarGodzalmijregeren
 
alseengoedinstrument,
 
datikzalwederkeren
 
inmijnenregiment.
 
Lijdtu,mijnonderzaten
 
dieoprechtzijtvanaard,
 
Godzalunietverlaten,
 
alzijtgijnubezwaard.
 
Dievroombegeertteleven,
 
bidtGodnachtendedag,
 
datHijmijkrachtwilgeven,
 
datikuhelpenmag.
 
Lijfengoedaltesamen
 
hebikunietverschoond,
 
mijnbroedershoogvannamen
 
hebben'tuookvertoond:
 
GraafAdolfisgebleven
 
inFrieslandindeslag,
 
zijnzielin'teeuwigleven
 
verwachtdejongstedag.
 
Edelenhooggeboren,
 
vankeizerlijkestam,
 
eenvorstdesrijksverkoren,
 
alseenvroomchristenman,
 
voorGodeswoordgeprezen,
 
hebik,vrijonversaagd,
 
alseenheldzondervreze
 
mijnedelbloedgewaagd.
 
 
 

6

Mijnschildendebetrouwen
メインシルトエンデベトロウエン
私のそして拠り所
汝は我が盾にして心の拠り所
 
zijtGij,oGodmijnHeer,
ゼイトヘイオーホトメインヘール
~である汝はおお神よ私の主よ
おお神よ、我が主よ
 
opUzowilikbouwen,
オプユーゾーヴィルイクボウエン
上にそれ故しよう私は頼る
故に我は汝を頼る
 
Verlaatmijnimmermeer.
フェルラートメイニメルメール
見捨てよ私を二度と~ない
二度と我を見捨てたもうな
 
Datikdochvroommagblijven,
ダトイクドホフロームマハブレイヴェン
~するように私は敬虔な~できる留まる
私が尚も敬虔であり続けるように
 
uwdienaart'allerstond,
ユゥディナールタレルストント
汝の下僕~に+全ての
永遠に汝の下僕(であり続けるように)
 
detirannieverdrijven
ティラニフェルドレイヴェン
定冠詞暴君駆逐する
かの暴君を駆逐するために
 
diemijmijnhartdoorwondt.
ディメイメインハルトドールヴォント
関係代名詞私を私の心臓貫く
我が心を貫くかの暴君を
 
+  7番から15番
 

7.

Vanaldiemijbezwaren
 
enmijnvervolgerszijn,
 
mijnGod,wildochbewaren
 
detrouwedienaardijn,
 
datzijmijnietverrassen
 
inhunnebozemoed,
 
hunhandennietenwassen
 
inmijnonschuldigbloed.
 
AlsDavidmoestevluchten
 
voorSaueldentiran,
 
zohebikmoetenzuchten
 
alsmenigedelman.
 
MaarGodheefthemverheven,
 
verlostuitaldernood,
 
eenkoninkrijkgegeven
 
inIsraëlzeergroot.
 
Na'tzuurzalikontvangen
 
vanGodmijnHeerhetzoet,
 
daarnaarzodoetverlangen
 
mijnvorstelijkgemoed:
 
datis,datikmagsterven
 
metereindatveld,
 
eeneeuwigrijkverwerven
 
alseengetrouweheld.
 
Nietsdoetmijmeererbarmen
 
inmijnewederspoed
 
dandatmenzietverarmen
 
desKoningslandengoed.
 
DatudeSpanjaardskrenken,
 
oedelNeerlandzoet,
 
alsikdaaraangedenke,
 
mijnedelhartdatbloedt.
 
Alseenprinsopgezeten
 
metmijnerheireskracht,
 
vandetiranvermeten
 
hebikdeslagverwacht,
 
die,bijMaastrichtbegraven,
 
bevreesdenmijngeweld;
 
mijnruiterszagmendraven
 
zeermoedigdoordatveld.
 
ZohetdewildesHeren
 
opdietijdwasgeweest,
 
hadikgeernwillenkeren
 
vanuditzwaartempeest.
 
MaardeHeervanhierboven,
 
diealledingregeert,
 
diemenaltijdmoetloven,
 
Hijheefthetnietbegeerd.
 
Zeerchristlijkwasgedreven
 
mijnprinselijkgemoed,
 
standvastigisgebleven
 
mijnhartintegenspoed.
 
DeHeerhebikgebeden
 
uitmijneshartengrond,
 
datHijmijnzaakwilredden,
 
mijnonschuldmakenkond.
 
Oorlof,mijnarmeschapen
 
diezijtingrotenood,
 
uwherderzalnietslapen,
 
alzijtgijnuverstrooid.
 
TotGodwiltubegeven,
 
zijnheilzaamwoordneemtaan,
 
alsvromechristenleven,—
 
'tzalhierhaastzijngedaan.
 
VoorGodwilikbelijden
 
enzijnegrotemacht,
 
datiktotgenetijden
 
deKoninghebveracht,
 
dandatikGoddeHere,
 
dehoogsteMajesteit,
 
hebmoetenobediëren
 
indegerechtigheid.
 

特記事項

  • 世界の国歌のうち、旋律はこの歌が最古とされている。なお、歌詞は日本、制定はスペインが最古。
  • オランダ王家、オラニエ=ナッサウ家の始祖であるオラニエ公ウィレムの生涯を一人称形式で綴る珍しい形式の歌。そのため歌詞の解釈には彼の生涯についての知識が必要になる。
  • オラニエ公ウィレムは現ドイツ中西部のナッサウ伯の家に長男として生まれた。このため家名はナッサウだが、彼はナッサウを相続していない。
  • 彼が11歳の時、子女無くして戦死した従兄のルネ・ド・シャロンよりフランス東部のオランジュ(オランダ語名オラニエ)とネーデルラントを相続、これが彼と彼の子孫の運命を大きく変えた。
  • 当時のネーデルラントはハプスブルク家の支配下にあり、ウィレムも当時の当主カール五世に仕えることになった。カール五世はハプスブルク家の最盛期を築いた覇者であり、彼の支配域はイベリア半島の大半、ネーデルラント、神聖ローマ帝国、イタリア半島の大半と西欧を又にかける大帝国になっていた。
  • カール五世が退位すると彼の所領は息子のフェリペ二世と弟のフェルディナンド一世に分割、ネーデルラントはイベリア半島の大半(後のスペイン王国)と共にフェリペ二世に引き継がれた。これが一番の最後の「スペインの王に常に敬意を払っていた」の由来である。
  • 1566年、ネーデルラントで反カトリック暴動が発生しネーデルラント全域へ広がる大暴動へと発展した。これを鎮圧するためフェリペ二世はアルバ公フェルナンドを派遣しネーデルラント貴族を処刑していった。難を逃れたウィレムは軍勢を整えて反攻を開始した。これが事実上のオランダ独立戦争である八十年戦争の端緒となる。
  • 反攻開始時ウィレムはフェリペ二世への反逆ではなく、あくまで圧政を敷くアルバ公を駆逐しフェリペの治世を正常化するという名目を掲げていた。一番の最後の文にはこの姿勢も反映されている。
  • スペインとの戦争が長期化する中ウィレムは暗殺者の手に斃れた。その後も対立は続き、ネーデルラントの独立がスペインに認められるのは1648年のウエストファリア条約でのことになる。
  • 歌詞は全部で15番まであるが、歌われるのは専ら1番と6番のみ。
  • 歌詞には様々な技巧が凝らされており、特に代表的なのが15番目までの各節の一文字目を繋げるアクロニム。現在の歌詞ではWILLEMVANNAZZOV、成立当時の表記ではWILLEMVANNASSOVとなる。WILLEM VAN NASSOV即ちWILHELMUS VAN NASSOUWEで、題名となる。

謝辞

旧wikiの頃にLEDさん(https://twitter.com/pax_lucis)よりご提供頂いたものを許諾のもと掲載しています。ありがとうございます!